ایلام، عروس زاگرس

ایلام، عروس زاگرس  

استان ایلام یکی از استان‌های کشور ایران است که در باختر این کشور و در ناحیه‌ای کوهستانی و نیمه گرم قرار گرفته‌است. مرکز این استان شهر ایلام است. استان ایلام از غرب با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایه‌است.
این استان از استان‌های جنگلی ایران است و به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد می‌شود.

آري؛ استان ايلام به جهت اينكه در قلب رشته كوه زاگرس قرار گرفته، داراي همه زيباييها و دل انگيزهاي اين رشته كوه است و به همين سبب آن را    «عروس زاگرس» مي شناسند و در اين استان

طبيعت زيباي رشته كوه زاگرس كه بزرگترين واحد ناهمواري ايران است، طراوت، شادابي و جذابيت خاصي را به اين منطقه از كشور ايران بخشيده است، به طوري كه سلسله جبال عظيم، دره هاي ميانكوهي، تنوع آب و هوا و اعتدال درجه حرارت، رودهاي خروشان و پرآب، تنگه هاي زيبا، دامنه هاي پوشيده از  مراتع سرسبز و خرم و جنگل هاي متنوع و با طراوت بلوط آن همه دست به دست هم داده اندو محيط زيبا ، دلپذير و ديدني بخصوص در فصل بهار را مي آفرينند، كه طبيعت رنگارنگ آن با تنوع گلهاي بهاريش، چشم ها را نوازش مي دهد و نسيم و رايحه ي روح بخش آن غبار خستگي را از تن ها مي زدايد و لطافت وپاكي را بر دلها حاكم مي كند و آرامشي را كه لازمه روح طبيعت گراي هر انساني است بر او مستولي مي گرداند.

 

موقعيت جغرافيايي و مساحت :

 

استان ايلام درعرض 31 درجه و 58 دقيقه تا 34 و 15 درجه شمالي از خط استوا درطول شرقي 45درجه 24دقيقه تا 48 درجه و10 دقيقه از نصف النهار گرينويچ به شكل يک متوازي الضلاع درجنوب غربي كشورمان ايران جاي دارد.

 اين استان ازشمال با استان كرمانشاه از جنوب با استان خوزستان از شرق با استان لرستان  واز غرب با كشور عراق ( باطول مرز مشتركي درحدود 400 كيلومتر ) همسايه مي باشد.

 در خصوص مساحت استان و در بررسي آمار وارقام موجود از منابع مختلف ,گوناگوني و تنوع زيادي مشاهده ميگردد .هركدام ازمنابع داراي يك مساحت متفاوت با ديگري مي باشند. به نظرمي رسد دليل عمده اين گوناگوني مساحت وجود مرزمشترك باكشور عراق ونبود سنديت خاص در مورد چگونگي دقيق سرحدات غربي و همينطور وجود رشته کوه عظيم زاگرس كه عملا كارمحاسبه مساحت كلي ودقيق استان خصوصا با امكانات ضعيف را با مشكل مواجه ميشازد مي باشد

بعنوان مثال موارد زير :

20150كيومتر مربع( کتاب سيماي كلی استان ايلام)

 19086 كيلومترمربع (کتاب راهنماي ايرانگردي استان ايلام -حسين زنده دل وهمكاران)

19045 كيلومتر مربع (امورآب استان)

19000كيلومتر مربع(سازمان مسكن وشهرسازي استان)

 

 

 

ناهمواریها:

جغرافيای طبيعی استان ايلام استان ايلام يكی از استان های نيمه مرطوب كوهستانی ايران است كه وسعت و عظمت ارتفاعات آن هر بيننده ای را به خود جلب می كند و هر كدام از اين كوه ها، جاذبه ها و زيبايی های طبيعی خاص خود را به همراه دارد. منطقه ايلام به غير از نواحی جنوب غربی آن، مشتمل بر كوهستان های بسيار رفيع و درهم تنيده ای است كه از چين خوردگی های متعدد و موازی تشكيل شده است. وسعت اين كوهستان ها در شرق و شمال شرق چنان بزرگ است كه مجال به ايجاد دشت های ميان كوهی نداده است. اين رشته كوه ها عموما از شمال غربی به سوی جنوب شرقی امتداد يافته اند. رشته كوه های ايلام از لحاظ زمين شناسی متعلق به دوران اول تا چهارم زمين شناسی، به ويژه دوران دوم و سوم زمين شناسی مي باشد.

كوه ها:

 

کوههای ایلام ، از جمله ناهمواری های سلسله جبال زاگرس است که در حاشیه غربی این رشته کوه و به صورت چین های موازی ، در جهت شمال غربی ، جنوب شرقی ، در کنار هم قرار گرفته اند .

نواحی شمال و شمال شرقی استان ، کوهستانی و دارای ارتفاعات مهمی است اما مناطق غرب و جنوب غربی آن ، از زمین های پست و کم ارتفاع و تپه ماهور تشکیل شده است .

مهم ترين كوه های استان ايلام كه سراسر استان را دربرگرفته اند به چهار رشته كوه عمده تقسيم می شوند:

سلسله ارتفاعات كبيركوه

ارتفاعات ديناركوه، اناران، سياه كوه

رشته كوه های كم ارتفاع مرزی غرب ايلام مشرف بر دشت های بين النهرين

ارتفاعات مانشت كوه و رنو مشرف بر دشت ايوان

 

كوه های ديگر ايلام در شمال و شرق استان عبارتند از: سنار بلالر( بالار)، تالوار( تل وال)، سرخ گيری( سيورگيری)، ساج گوربی( ساج اَو گِل بی)، سيوان كوه، كوه لِنه و چرمين، رشته كوه های زردلان و هليلان و رشته كوه مرتفع قلاجه بين استان ايلام و كرمانشاه.

كوه های غرب و جنوب غربی استان ايلام عبارتند از:

كوه كولِگ، سياه كوه، نخجيركوه، كوه سرخ، انجيركوه، تونه كوه، كوه های بولی، ميمك، اناران بی وره، پشمين، خوشادولی، بلوطستان( بلستان )،كوه دنه و كاسه ماس.

 

كبيركوه

 يكی از ارتفاعات مهم استان است كه با سيطره ای عظيم از سمت جنوب به جلگه خوزستان ختم می شود. بلندترين قله آن « كان صيفی» در منطقه « ورزرين» است كه 3062 متر ارتفاع دارد. رشته كوه كبيركوه كه در محل به نام « كَور» يا « كِور» معروف است يكی از بزرگ ترين و منظم ترين كوه های زاگرس غربی است. طول اين رشته كوه حدود 160 كيلومتر و عرض آن 6 الی 7 كيلومتر است كه مانند ديوار عظيمی در منطقه ايلام از شمال غرب به جنوب شرق امتداد يافته است. كبيركوه يكی از مناطق پرباران و پرآب و سرسبز واحد كوهستانی زاگرس است كه در طول تاريخ با مأمن پذيری خود همواره يكی از كانون های كشاورزی و دامی برای ساكنان منطقه بوده است.

این رشته از دیوارهای جنوبی درة رودخانة آب آفتاب و کنجان چم شهرستان مهران شروع شده و رو به رودخانة کرخه در دهستان الوار گرمسیری از شهرستان خرم آباد لرستان ادامه می یابد . دامنه های شمال و شمال شرقی آن به دره های رودخانه سیمره ، کرخه و دامنه های جنوب  و جنوب غربی آن به مرز ایران و عراق منتهی می شود.

درة کنجان چم تا درة رودخانه کرخه 175 کیلومتر و عرض آن در حد فاصل رودخانه سیمره یا کرخه تا مرز ایران و عراق بین 45 تا 80 کیلومتر است . این کوهستان پهنه ای به وسعت 9500 کیلومتر مربع را زیر پوشش قرارداده است .

این رشته کوه از شاخه های بسیاری تشکیل یافته که به سمت غرب و جنوب غربی از ارتفاع آن ها کاسته می شود و بلند ترین آنها که خط الرأس رشتة مزبور را تشکیل می دهند دربخش شرقی آن واقع شده اند . بلندترین این کوه ها ، قله ای به نام کبیرکوه است که 2790 متر ارتفاع دارد و در 18 کیلومتری شرق روستای ارکواز واقع شده است . از این رشته که کوهستان وسیعی را تشکیل داده است رودخانه های فراوانی سرچشمه می گیرند. و اکثراً به خاک عراق وارد می شود و تعداد دیگری ازرودخانه ها نیز به رودخانه سیمره و کرخه می پیوندند.

 برای صعود به بلندترین قلة این کوه می توان از راه اتومبیل رو ایلام به دره شهر و از طریق روستای بهرام خانی و راه کولم به روستای گوران  و پس از طی گردنة پینه به خط الرأس  رشته مزبور دست یافت به طول 5/12  کیلومتر طی کرد تا به قله رسید.

 

ديناركوه

از ديگر ارتفاعات اين استان « ديناركوه » بين آبدانان و دهلران است كه به موازات كبيركوه امتداد يافته و بلندترين منطقه آن 2600 متر از سطح دريا ارتفاع دارد.

دینارکوه در 25 کیلومتری شمال دهلران واقع شده

این کوه به صورت قوسی از شمال به جنوب کشیده شده و ناحیه آبدانان را در دامنه شرقی خود جای داده است . رودخانه های ده بانه ، آب سیول ، آب خزینه و آب گل گل ازاین کوه سرچشمه می گیرند. این کوه از جنوب شرقی به سیاه کوه متصل می شود و کوه دال دردامنه شمال غربی آن واقع شده است .

كوه قلاقيران

كوه قلاقيران واقع در مسير ايلام به ايوان در منطقه جنگلی ششدار قرار دارد كه يكی از قلل زيبا و ديدنی می باشد كه چشم انداز آن خيره كننده است و شاعران محلی در اشعار خود از آن به عنوان كوهی نمادين ياد می كنند.

 

 

 

کوه زیبای مانشت که در صفحه نخست میتوانید با آن بیشتر آشنا شوید
مانشت:

کوه مانشت در 6 کیلومتری شمال شرقی ایلام واقع شده و ارتفاع آن 2629 متراست از این کوه ، رودخانه های مورت و آسا زنگان سرچشمه می گیرند . این کوه از شمال

 غربی به کوه بانکول و از جنوب غربی به کوه گاوه راه متصل است و دامنه های شرقی و غربی آن را جنگل های بلوط پوشانیده است .

 

کوه اهوران
در فاصله83 کیلومتری شمال شرقی ایلام کوهی به نام کوه اهوران واقع شده است، که ارتفاع این کوه 2120 متر می باشد و کوه اهوران از دره جزمان رود در غرب آغاز شده و به طول 24 کیلومتر به سمت جنوب شرقی می رود. درآن مکان به کوههای کولیته و کازه تر متصل می شود.

کوه بانکول
این کوه در شمال ایلام واقع شده و ارتفاعش 2304 متر است. اين کوه از شمال غربي به سوي جنوب شرقي با طول 30 کيلومتر و با عرض متوسط شش کيلومتر کشيده شده رودخانه های مورت، گنگیر و آب زنگاون از این کوه سرچشمه می گیرند. این کوه دارای جنگل می باشد و از سوی جنوب شرقی به کوه مانشت می پیوندد. جاده کرمانشاه به ایلام از مغرب کوه بانکول می گذرد.

اين منطقه بين چرداول و شيروان واقع شده و مشرف به شهر ايوان است كه داراي جنگلهاي بسيار زيبا و متنوع بلوط و مراتع سرسبز و خرم است كه به علت عبور جاده ايلام-سرابله و همواري نسبي، وسعت قابل توجه و امكان دسترسي سهل و آسان به آن، در فصل بهار قابليت پذيرش جمعيت بسيار زيادي را در دامن سرسبز و خرم خود بوجود آورده و يكي از بهترين مكانهاي اكوتوريسم طبيعي در منطقه غرب كشور براي گذراندن اوقات فراغت و تعطيلات مي باشد. به طوري كه قبلاً نيز ذكر شد در ايام تعطيلات بهاري بسياري از مردم منطقه با برپايي كمپ ها و چادرهاي موقت، مدتي را در داخل جنگلها و ارتفاعات اين منطقه مي گذرانند كه منظره زيبايي را از زندگي در دل طبيعت با امكانات صنعتي و با شيوه سنتي به نمايش مي گذارد كه همين عامل سبب گرديده تا در ايام تعطيلات نوروزي، مردم مرفه و داراي امكانات به جاي سفر به مناطق ديگر كشور، به رفتن به ميان جنگل و آرامش آن به شكل سنتي را ترجيح دهند كه حتي مردماني از ساير شهرستانها و استانهاي ديگر به آرامي و با شناختن اين منطقه به سوي آن هجوم مي آورند.

وسعت و گستردگي فضاي جنگلي منطقه قابل توجه است، بخصوص دامنه كوه لنه كه در جنوب و غرب شهر سرابله قرار گرفته و داراي پوشش جنگلي و مرتعي بسيار مناسب است. در داخل كوه بانكول غارها و نقاط بكر طبيعي و با آثار تاريخي وجود دارد كه در صورت ايجاد دسترسي ها و امكانات           مي تواند براي جلب توريست، مطمع نظر واقع شود.

 

قلاجه:

کوه قلاجه در41کیلومتری شمال غربی ایلام واقع شده است . ارتفاع این کوه از سطح دریا حدود 2050 متراست .

این کوه از سوی شمال غربی به طرف جنوب شرقی کشیده شده از سوی جنوب شرقی به کوه کله جمن متصل می شود.

این کوهستان دهستان آسمان آباد رادر دامنه های جنوبی خود جای داده است و جادة کرمانشاه – ایلام آن را قطع می کند . رودخانه آب چیکا از دامنه های شمال و رودخانه آب آسمان آباد از دامنه های جنوبی این کوه سرچشمه می گیرند . بخشی از این کوه به وسیلة جنگل های بلوط پوشیده شده است.

 

قلارنگ:

کوه قلارنگ درفاصلة 11 کیلومتری شمال ایلام واقع شده  و 2473 متر ارتفاع دارد . رودخانه های آب آفتاب و آب زنگوان ازاین کوه سرچشمه می گیرند . این کوه از غرب به کوه مانشت و از جنوب شرقی به کوه چمن گیر متصل است و جزو رشتة کبیرکوه بشمار می رود.

 

کوه شره زول
کوه شره زول در 23 کیلومتری شمال غربی ایلام در ناحیه ای به نام چوار قرار دارد و ارتفاعش در حدود 2050 متر می باشد. این کوه رشته کوه نسبتا طویلی است که به درازاي 41 و پهناي متوسط آن 15 کيلومتر از شمال غربی به جنوب شرقی کشیده شده است. دهستانهای چوار و سهراب در دامنه این کوه بنا نهاده شده اند. بخشی شمال غربي این کوه را جنگلهای بلوط پوشانده است. سرچشمه رودخانه های گنگیر، کلال رود، کزاب و مورت از این کوه می باشد.
این کوه از جنوب شرقی به کوه سرکب متصل است و سرچشمة اصلی رودخانه کنجانچم می باشد.

کوه چمن گير

کوه چمن گير درناحيه شيروان و در فاصله 22 کيلومتري جنوب شرقي ايلام واقع شده است . ارتفاع کوه چمن گير 2578 متراست . اين کوه سرچشمه رودخانه هاي گراب و چرداول مي باشد . اين کوه از جنوب شرقي به کوه سيوان واز شمال غربي به کوه قلارنگ متصل مي شود و جزو رشته کبيرکوه از کوهستان زاگرس بشمار مي آيد .

 

 

کوه سرخ خاني

کوه سرخ خاني درناحيه چرداول و در فاصله 33 کيلومتري شمال شرقي ايلام واقع شده است . ارتفاع کوه سرخ خاني 2-30 متر مي باشد .

 

کوه سرکب

کوه سرکب در ناحيه ميشخاص و در فاصله هشت کيلومتري جنوب شرقي ايلام واقع شده است . ارتفاع کوه سرکب 2120 متراست و جزو رشته کبيرکوه ازکوهستان زاگرس بشمار مي رود و رودخانه آب آفتاب از اين کوهستان سرچشمه ميگيرد .

 

کوه سامله

کوه سامله درناحيه زردلان درفاصله 84 کيلومتري شمال ايلام واقع شده است . ارتفاع اين کوه حدود 2150متراست . رودخانة گشتاني از اين کوه سرچشمه مي گيرد

 

کوه ملینجه:

کوه ملینجه درناحیة چرداول ، در 34 کیلومتری شمال شرقی ایلام واقع شده و ارتفاع آن 2193 متراست . رودخانه آب چیکا ازاین کوه سرچشمه می گیرد.

 

کوه بهار آب :

کوه بهارآب درناحیة چرداول در34 کیلومتری شمال شرقی شهرستان ایلام واقع شده است . این کوه با ارتفاع 1970 متر جزء کوهستان زاگرس بشمار می رود.

 

بانهراز:

کوه بانهراز در ناحیة چرداول ، در 28 کیلومتری شمال شرقی شهرستان ایلام واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا 1820 متراست . این کوه از جنوب به کوه بهارآب متصل می شود و دامنه های غربی آن به درة رودخانة چنارچ منتهی می شود.

 

کلک :

کوه کلک در 43 کیلومتری شمال شرقی مهران واقع شده  و ارتفاع آن از سطح دریا 1820 متراست . رودخانه های پیرمحمد و کل کلا ازاین کوه سرچشمه می گیرند.

 

پايكوهها و دامنه هاي كوه(خورمه) در محل روستاي باغله(پاقلعه) :

اين منطقه در دامنه كوه خورمه بخصوص در محل روستاي پاقلعه(باغله)       قرار گرفته و در حال حاضر پارك بزرگ شهرستان در آن در حال اجراست كه به علت مسطح بودن دامنه و پاي كوه آن و سرسبزي و خرميش يكي از بهترين مكانهاي تفريگاهي در فصل بهار در سطح شهرستان شيروان چرداول مي باشد كه در صورت تقويت برنامه هاي پارك آن و احداث امكانات لازم تفريحي-ورزشي در آتي مي تواند نقش آفرين باشد.

 

سایر کوه های استان ایلام برحسب شهرستانها به قرار زیر می باشند.

شهرستان ایلام :

کوه های الله خدا ، بایه ، تالوار ، جمالگیر ، چیق باباخان ، چکبوره ، سفید ، سم خر ، کته پیفک ، ملدشاده ، گنو ،

شهرستان دره شهر :

کوه های بنهر ، دروند ، راوندی ، سرگچ ، سرگچ کوه ، مرزو ، هفت کلک و ...

شهرستان دهلران :

کوه های باریک آب ، برک کروی ، بته انش ، پشته گلاب ، تپه علی کشت ، خرگهی ، دالپری ، تنیلا ، کلاوندی ، کلویز ، کولونرمه ، گوتبه ، ممله

شهرستان مهران :

کوه های بلواند ، بلیجان ، چقال زرد سیاه کوه ، زالوآب ، چنچر ، سرخ ، سه کورند ، سیاه ، سیاه اردلان ، یک شبه

 

 

دشت های ايلام

 

دراین استان دشت های کم وسعتی وجود دارند که مهم ترین آنها دشت های ایلام،شیروان چرداول و هلیلان است . دراین مناطق به علت دسترسی به آب های سطحی ، شهرکهای آبادیهایی با تراکم بالای جمعیت وجود دارد .دشت های دیگر منطقه عبارت اند از : صالح آباد ، مهران ، محسن آباد ، نصیریان ، دهلران ، موسیان و دشت عباس که از  نوع دشت های آبرفتی و رسوبی کنار رودخانه هستند . اغلب این دشت ها ، خاک رسی با ضخامت زیاد دارند .

در هر فصل دشتیهای استان با توجه به موقعیت جغرافیایی آن دراری مناظر دل انگیزی میشوند بخصوص دشتهای واقع در مناطق گرمسیری استان که در اواخر زمستان و اوایا بهار با طبیعت بسیار دیدنی خود جذاب جمعیت بسیاری است.

 

استان ايلام علاوه بر كوهستان های مذكور كه محل چرای عشاير استان ايلام و بعضی از استان های همجوار می باشد، دارای دشت های وسيع و حاصلخيزی مانند دشت عباس، دشت موسيان، دشت دهلران، دشت مهران و دشت هليلان و دشت ايوان است كه به شكل لوزی واقع شده و دارای خاك حاصلخيزی می باشد. دشت های چالاب، محسن آباد، اميرآباد، گلان، صالح آباد، آسمان آباد و دره شهر از ديگر دشت های مهم اين استان می باشند كه علاوه بر رونق كشاورزی دارای تپه های باستانی و آثار تاريخی زياد است و گورهای قديمی در اين منطقه فراوان يافت می شود كه بيانگر وجود كانون ها و اجتماع جوامع بشری در اين استان بوده است.

 

  در منطقه ایلام ، دشت های کم وسعت زیادی وجود دارد که دشت های ایلام ، ایوان ، شیروان ، چرداول و هلیلان  به علت دسترسی به آبهای سطحی و تنوع آب و هوایی بیشترین تراکم جمعیت را دارند ، دیگر دشتهای استان ایلام ، عبارتند از ؛ صالح آباد ، حسن آباد ، دهلران ، موسیان و دشت عباس ، که از دشتهای آبرفتی و دارای خاک عمیق رسی هستند

دره ییلاقی هفتا و میشخاض «هفت آب»
این دره در 30 کیلومتری ایلام در روستای جعفر آباد آغاز می شود و تا ارتفاعات طولاب که در آن جنگل و باغ بهم پیوسته اند، ادامه می یابد. درختان گردو، انواع میوه ها، چندین روستا در مسیر ییلاقی دره و نزدیک بودن این دره ییلاقی به تفرجگاه جنگلی گاوز و مزارع متنوع باعث زیبایی محل گردیده است. همچنین در حوالی این دره ییلاقی جنگل مله پنجاور، چشم نوازی می کند.

 

 

تنگه ها و دره هاي اطراف روستاي زنجيره عليا  :

ارتفاعات، تنگه ها و دره هاي ميان كوهي كه در اطراف روستاي زنجيره عليا قرار گرفته و در بعضي از آنها هم آب جاري است و هم داراي آثار بسيار ديرين و با ارزش تاريخي از دوره كاسي ها(كوه نشينان زاگرس) كه خبر از دوران بسيار كهن و بيش از چهار هزار سال منطقه مي دهد كه بر ترانشه هاي صعب العبور تنگه هاي اين روستا، قلعه ها و حصاري از سنگ و ساروج شكل گرفته كه چشمان بيننده را خيره خود مي سازد كه همراه با آثار فرهنگي-مذهبي در مدخل اين تنگه و اشكال طبيعي كه بر اثر انحلال آب بوجود         آمده اند، مناظر بسيار زيبا و دلپذير و مفرحي مي باشند كه مي توانند هر كدام از آنها در پر كردن اوقات فراغت مردم، نقش مهمي ايفا كنند.

 

تنگ قير و مسير جاده ايلام – حميل  :

اين مكان كه به بركت احداث جاده ايلام- حميل به تازگي بر روي مسافران و طالبان زيباييهاي طبيعت شهرستان گشوده شده است، داراي مناظر بسيار جالب، خرم و بكر طبيعي است كه زيباييهاي كوه و دره و حركت خروشان رود را بر دامن خود به همراه يكي از قديمي ترين آثار، قلعه ها و حصارهاي تاريخي داراست كه هم از ديدگاه قدمت تاريخي و هم اينكه بر قله كوه،            قلعه هايي در صعب العبورترين نقاط آن ساخته شده و نيز زيباييها و مورفولوژي خاص دامنه هاي آن، اگر اغراق نباشد، يكي از جالب توجه ترين مناطق غرب است كه متأسفانه تاكنون به علت شرايط سخت توپوگرافي آن ناشناخته مانده است كه اگر به شكلي علمي و با آوردن امكانات لازم در اين محيط مورد توجه قرار گيرد، مي توان بر روي شرايط مختلف منطقه و استان تأثيرگذار باشد، همچنين وجود چشمه قير طبيعي و دامنه هاي سرسبز و مراتع مشجر آن، جلوه گاهي خرم را به آن بخشيده است.

 

تنگ شمشه در پايين دست روستاي هلسم  :

اين محل كه پايين تر از روستاي هلسم قرار گرفته در محل برش عرضي كوه لنه كه سبب خروج رودخانه زنگوان از آن به سمت زهكش رودخانه چرداول شده است به سبب تأثيرات آب بر سنگهاي آهكي بستر خود اشكال زيبايي به صورت استخر، رودخانه اي شكل داده كه همراه با آثار قديمي كه بر        ديواره هاي اطراف تنگه به جاي مانده داراي جذابيت قابل توجهي است كه در صورت تسهيل دسترسي به آن مي توان به يكي از مناطق مورد توجه طالبان و مسافران محيط هاي بكر طبيعي قرار گيرد.

 

تنگ سازبن محل تلاقي رودخانه چرداول به رود بزرگ سيمره  :

اين منطقه با توجه به تلاقي دو رودخانه و ارتفاعات اطراف آنها و تراس رودخانه اي و نيز در صورت احداث سد سازبن در آينده مي تواند به يكي از مناطق عمده پذيراي مسافران و گردشگران اين منطقه شود.

 

پارك سيمره و دامنه كوههاي مشرف به رودخانه سيمره  :

اين منطقه كه در مسير زيارتگاه امام زاده محمد و نرسيده به پل سيمره و جاده اصلي كرمانشاه- اهواز قرار دارد، داراي قابليتها و زيباييهاي در خور توجهي است.

 

آبشارها:

دراستان ایلام تعداد محدودی آبشار وجود دارد که هر کدام فضای طبیعی دلنشینی را ایجاد کرده اند. که با وجود محدودیت و سختی دسترسی به آنها جاذب جمعیت هستند:

 

آبشار چم آو:

این آبشار در فاصلة 18 کیلومتری مسیر ایلام به صالح و درحد فاصل روستای چم آو و منطقه عمومی ماربره در میان تخته سنگ ها جریان دارد آب این آبشار که از کوه های ایلام سرچشمه می گیرد ، پس از طی مسافتی کوتاه به رودخانه گدارخوش می ریزد.

آبشار آبتاف :

آبشار آبتاف در مسیر میمه به پهلة زرین آباد شهرستان دهلران واقع شده است . آبشار آبتاف در زمرة آبشارهای زیبای استان ایلام است که از پیرامون آن به عنوان تفرجگاه استفاده می شود .

 

آبشار سرطاف :

آبشار سرطاف در شهرستان ایلام واقع شده است و یکی از تفرجگاه های عمومی مردم ایلام می باشد .                                 

آبشار گچان:

آبشار گچان در 15 کیلو متری شمال شهر ایلام و در میان تنگ که خود یکی از تفرجگاه های ایلام است قرار دارد. در این منطقه که کوه های زیبا و معظم مانشت و قلارنگ به همراه گچان گویی به هم رسیده اند منظره بسیار زیبایی را ایجاد کرده است.به گونه ای که در فصول بهار ، تابستان و پاییز و حتی زمستان بعلت دسترسی تقریبا راحت آن پذیرای خیل عظیم دوستداران طبیعت است.

 

تالاب ها:

 

 تالاب سیاب دریوش:

این تالاب در جنوب غربی بخش ملکشاهی واقع شده است . مساحت آن در حدود چهار (4) هکتار وارتفاع آن 2740 متر از سطح دریا های آزاد میباشد. حداقل درجه حرارت در این تالاب 14 درجه سانتی گراد ومتوسط بارندگی سالیانه آن بیش از 600 میلیمتر است.تالاب فوق الذکر دارای آب دایمی و شکل آن دایره ای میباشد. به دلیل قرار گیری در ناحیه کوهستانی  جزو منطقه سردسیری و ییلاقی استان محسوب میشود.

 

 تالاب زمزم:

تالاب زمزم در 74 کیلومتری شرق شهر ایلام واقع گردیده است. مساحت آن در حدود یک هکتار و ارتفاع آن ازسطح دریاهای آزاد 675 متر است. آب آن به صورت چشمه بوده و دارای آب دایمی است. پوشش گیاهی اطراف آن چشم انداز زیبایی را بوجود آورده و زیستگاه بسیار مناسبی برای حیات وحش فراهم نموده است.

 

 تالاب چکر:

درغرب شهرستان ایلام ودر منطقه بولی  و در ناحیه چکر تالاب زیبای چکر قرار دارد. مساحت آن در حدود 3 هکتار و ارتفاع آن 600 متر است. عمق آن در حدود 5/2 متر است . این تالاب در منطقه گرمسیری قرار دارد ولی آب آن دایمی است .عمق آن بستگی به میزان بارش در طول سال دارد. منبع آب آن نزولات جوی  و چند چشمه جوشان میباشد .متوسط دمای آن 24 درجه سانتی گراد است. نیزارهای اطراف آن به همراه طبیعت بکر زیبای اطاف آن واقعا دلنشین است.